Hoe moet ik mijn mes slijpen?

Hoe slijp je een mes met een slijpsteen?

Het slijpen van een mes  is een vak op zich. Zorg dat je weet wat je aan het doen bent wanneer je een mes gaat slijpen. Hierbij geven wij advies hoe jij zelf je mes kan slijpen. Gebruik water of slijpvloeistof om je slijpsteen vochtig te maken. Plaats vier á vijf vingers op de lemmet van het mes. De makkelijkste methode is door het mes diagonaal over de slijpsteen te halen. Blijf één kant slijpen totdat je ziet dat er een duidelijke rand ontstaat. Deze rand noemen we de braam. Slijp door totdat over de gehele snede van het mes een zichtbare en voelbare braam is. Doe vervolgense hetzelfde met de andere kant van het mes. Slijp beide kanten ongeveer even lang. Tip: oefen eerst met een oud mes om ervaring te krijgen in het slijpen. Dit omvat in het kort slechts één van de vele slijptechnieken in een notendop. Hoe je jouw mes daadwerkelijk slijpt, hangt erg af van je mes, zijn geometrie, de radius van de snede, de staalsoort, zijn hardheid en slijtvastheid, het gewenste eindresultaat, het slijpmedium dat je wilt gebruiken en de mate van ervaring die je hebt. Ontzettend veel variabelen dus. Kom daarom voor een unieke praktijk demonstratie met je eigen mes en advies op maat naar onze speciaalzaak in de Damstraat!

Soorten slijpstenen

Als je zoekt naar een slijpsteen kom je er al snel achter dat niet elke slijpsteen hetzelfde is. Dit kan aanvoelen als een doolhof maar maak je geen zorgen, wij helpen je er doorheen. Ouderwetse slijpstenen voor messen worden ook wel wetstenen genoemd. Wetstenen hebben slijpkorrels die verantwoordelijk zijn voor het slijpen van jouw mes. Welke wetsteen je nodig hebt is afhankelijk van de staat waarin jouw mes verkeert en welk eindresultaat je nastreeft. Hoe botter het mes, hoe groter de korrel mag zijn. Deze korrelgrootte wordt meestal op de zijkant van de steen aangegeven in de vorm van een nummer. Hoe lager het getal, hoe grover de korrel en dus het slijp resultaat. Hoe hoger het getal, hoe fijner de korrel. Bedenk je wel dat er geen uniforme internationale eenheid bestaat om de korrelgrootte van de diverse merken slijpstenen aan te duiden. Een 1000 korrel steen van fabrikant A kan dus een totaal ander resultaat geven dan een 1000 korrelsteen van fabrikant B. Dit maakt het maken van een keuze er natuurlijk niet gemakkelijker op. Ben je dus nieuw in het slijpen, dan raden wij je aan, je hierover bij ons in de winkel goed te laten adviseren. Weet je al precies wat je nodig hebt, kijk dan hier bij ons uitgebreide assortiment aan slijpstenen. 

Een aanzetstaal gebruiken

Een aanzetstaal slijpt een mes niet, maar het zorgt ervoor dat de bramen op het snijvlak weer in de richting van het snijvlak staan, waardoor het mes scherp blijft waarmee je een slijpbeurt iets uit kunt stellen. Door het mes een aantal maal met het hele lemmet langs het aanzetstaal te halen, wordt het weer scherp. Belangrijk is om het mes steeds onder dezelfde hoek te houden. Dit wordt voor beide kanten van het mes gedaan. Er zijn ook twee typen slijpstaven, namelijk de keramische slijpstaaf en diamanten slijpstaaf. Ze werken alle twee hetzelfde maar kunnen wel een ander resultaat opleveren. Hoe harder het mes is hoe harder het materiaal van de slijpstaaf moet zijn. Diamant is de hardste slijpstaaf en is daarmee geschikt voor alle soorten messen.

Hoe moet je een mes slijpen? Een compleet stappenplan

Of het gaat om een keukenmes, een zakmes, of iets met een snede, na een tijdje snijdt je mes niet meer zoals bij de eerste weken na het aanschaffen van het mes. Maar vrees niet, je perfect geslepen mes is geen verleden tijd. Met tijd, aandacht, geduld en de hulp van een aanzetstaal en een slijpsteen is je favoriete snijhulpmiddel weer terug in topvorm. Maar hoe ga je te werk? In het onderstaande stappenplan leggen we uit, hoe je stap voor stap je keukenmes, zakmes, of jachtmes terug brengt naar de gewenste scherpte. 

Waarom wordt een mes bot? 

Als je een snede bekijkt onder een microscoop, dan zal je ontdekken dat de snede bestaat uit duizenden micro tandjes bestaat. Na fors gebruik, zullen deze tandjes gaan schuiven en buigen, waardoor ze niet meer in een rechte lijn staan. Door je mes te slijpen komen deze tandjes weer op de juiste positie te staan. Slijp je mes zodat  je niet hard maar slim te werk gaat. 

Je mes aanzetten

Om je mes het best te slijpen is het belangrijk om eerst je mes aan te zetten met een messenslijper of een aanzetstaal. Messenslijpers zijn makkelijk te gebruiken. Haal je lemmet langzaam door de machine, herhaal dit enkele keren. Op deze makkelijke en efficiënte wijze is je mes aangezet en klaar om geslepen te worden door de slijpsteen. 

Een aanzetstaal is lastiger te gebruiken, maar correct toegewezen is het een duurzaam proces voor langdurig scherpte behoudt. Belangrijk om te onthouden bij he gebruik van een aanzetstaal; de aanzetstaal moet een hogere hardheid hebben dan het mes dat je wil gaan slijpen. Het slijpen van een kartelmes met een aanzetstaal raden we je af. Indien je toch een kartelmes wilt slijpen, breng het mes naar een professional. 

De truc van je mes aanzetten met een aanzetstaal, is het vinden van de perfecte hoek. De hoek waarin je je mes moet houden is voor elk mes anders. Na dat je de beste hoek hebt gevonden, zet de aanzetstaal met de punt op een snijplank en richt recht omhoog. Voor onze Miyabi Messen is een hoek van 9-12 graden perfect. Voor Zwilling Keukenmessen is een hoek van 15 graden perfect. 

Nu, zet je de hiel van het mes aan het einde van de aanzetstal en trek vervolgens het mes van de hiel naar de punt terwijl je het mes naar beneden trekt tegen de aanzetstaal. Doe dit aan beide kanten. Zet bij de eerste halen meer krach, gebruik bij elke haal minder kracht. Gemiddeld zijn 5 tot 10 halen aan elke kant voldoende om het mes aan te zetten. Een aanzetstaal kopen? Kijk dan bij The Old Man Knives & Tools. 

Je mes slijpen met een slijpsteen?

Aanzetstalen corrigeren de miniscule tandjes op het mes, door ze weer in de juiste positie te duwen, maar eigenlijk ben je je mes niet aan het slijpen, maar aan het ‘’opfrissen''. Als je na het aanzetten van je mes minder resultaat voelt, dan is het tijd om snede te vernieuwen met behulp van een slijpsteen. 

De slijpsteen voorbereiden?

Voor dat je kan beginnen met het slijpen van een keukenmes of zakmes moet je eerst de slijpsteen (ook wel wetstone genoemd) in het water dompelen voor 5 a tien minuten. Zet de slijpsteen daarna terug in zijn houder, zodat de slijpsteen niet van zijn positie glijdt. Je krijgt de beste resultaten als je de slijpsteen altijd vochtig houdt tijdens het slijpproces, dus let op. Als je begint met het slijpen op de steen, komt er een grjize vloeistof vrij. Schrik hier niet van, dit helpt met het slijpproces.

Slijpen met de slijpsteen?

Nu de steen is voorbereid kan je beginnen met het slijpen. Hou het mes stevig vast aan het handvat met een hand, leg het lemmet op de slijpsteen met een hoek van 10 tot 20 graden. leg je vrije hand op het lemmet maar vermijd de snede. Als je tijdens het slijpen je hand bij de snede legt, kan je je zelf verwonden. LET OP, wees voorzichtig.

Haal het mes vervolgens op een neer over de wetstone, behoudt tijdens het slijpen de hoek van 10 tot 20 graden. Herhaal dit meerdere malen. Als je een lang mes aan het slijpen bent, kan je het best beginnen bij de punt en langzaam het mes naar de hiel bewegen. Draai het mes om een herhaal dezelfde beweging. Slijp elke kant met 5 tot 10 halen per zijde. 

De bramen wegwerken

Na deze beweging zie je bramen ontstaan op het lemmet, om deze weg te werken trek je in het mes in een boog van links boven naar rechts beneden. Nu je klaar bent met het slijpproces, was je het mes af onder stromend water en droog het mes af

Volg deze stappen om de prestaties van je favorieten hulpmiddelen in de keuken of je dagelijkse zakmes te herstellen tot de ultieme scherpte,